Dört Kapı Kırk Makam

Dört Kapı Kırk Makam şeklindeki Kâmil(olgun) insan olma ilkelerini Hünkâr Hacı Bektaş Veli’nin tespit ettiğine inanılır.Hacı Bektaş “Kul Tanrı’ya kırk makamda erer, ulaşır, dost olur.” buyurmuşlardır. Bu ilkeler aşama aşama insanı olgunluğa ulaştırır. Bir başka yoruma göre ise şeriat anadan doğmak, tarikat ikrar vermek, marifet nefsini bilmek, hakikat Hakkı özünde bulmak yollarıdır.

Dört Kapı şunlardır:

1.Şeriat

2.Tarikat

3.Marifet

4.Hakikat

Her kapının on makamı vardır:

Şeriat kapısının makamları:

Tarikat kapısının makamları

Marifet kapısının makamları

Hakikat kapısının makamları

Alçakgönüllü olmak

Kimsenin ayıbını görmemek

Yapabileceğin hiçbir iyiliği esirgememek

Allah’ın her yarattığını sevmek

Tüm insanları bir görmek

Birliğe yönelmek ve yöneltmek

Gerçeği gizlememek

Manayı bilmek

Tanrısal sırrı öğrenmek

Tanrısal varlığa ulaşmak

Edepli olmak

Bencillik, kin ve garezden uzak olmak

Perhizkârlık

Sabır ve kanaat

Haya

Cömertlik

İlim

Hoşgörü

Özünü bilmek

Ariflik

Tövbe etmek

Mürşidin öğütlerine uymak

Temiz giyinmek

İyilik yolunda savaşmak

Hizmet etmeyi sevmek

Haksızlıktan korkmak

Ümitsizliğe düşmemek

Ibret almak

Nimet dağıtmak

Özünü fakir görmek

İman etmek,

İlim öğrenmek

İbadet etmek

Haramdan uzaklaşmak

Ailesine faydalı olmak

Çevreye zarar vermemek,

Peygamberin emirlerine uymak

Şefkatli olmak

Temiz olmak

Yaramaz işlerden sakınmak